2. Meşrutiyet'ten Milli Mücadele'nin Sonuna Türk Mizahında Siyasi Karikatürler
20. yüzyılın ilk çeyreği Türk askeri ve siyasi hayatında değişim, kırılma ve gelişmelerin birbiri ardına yaşandığı sarsıcı ve çok önemli bir zaman dilimidir. 1908 yılında Meşrutiyet’in ilanı, hemen ardından yapılan seçimler ve sonrasındaki 31 Mart Ayaklanmasıyla 33 yıllık II. Abdülhamit iktidarının sona ermesi, içine girilen yeni dönemin dikkat çeken siyasi olaylarıydı. Takip eden yıllarda Trablusgarp Savaşı’yla başlayan askeri hareketlenmeler Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı’yla devam etmiş ve sonrasında Anadolu’nun işgal edilmesi Milli Mücadele’yi doğurmuştu. Aralıksız devam eden savaşlar 1922 yılında Milli Mücadele’nin başarıya ulaşmasıyla nihayet sona ermişti. 1908’de Meşrutiyet’in ilanıyla başlayan bu yeni dönem Türk Basın Tarihi için de son derece hareketli ve zengindi. Bu dönemde pek çok gazete ve dergi yayın hayatına girmişti. Bu yayınlar arasında mizah dergileri de önemi bir yer tutmaktaydı. Yaşanan tüm siyasi ve askeri gelişmeler mizah sütunlarında kendisine yer bulmuş, ayrıca olayların aktörleri de mizah sütunlarından eksik olmamıştı. Ayrıca siyasi ve askeri gelişmeler haricinde çok farklı konu ve kişiler de mizahın içinde yer almıştı. Bu çalışmada Meşrutiyet’in ikinci kez ilan edildiği 1908 yılından başlayarak, Milli Mücadele’nin askeri boyutunun sona erdiği 1922 yılına kadarki dönem içinde yayımlanan mizah dergileri incelenmiştir. Zaman diliminin geniş olması, pek çok olay, gelişme ve kişinin mizahta kendine yer bulması nedeniyle içerik daraltmasına gidilerek, siyasetle ilişkilendirilen karikatürlerden bir seçki oluşturulmuştur. Taraması yapılan dergilerin büyük bölümü Beyazıt Devlet Kütüphanesi Hakkı Tarık Us Arşivi’nden temin edilmiştir.
KİTAP ADI | 2. Meşrutiyet'ten Milli Mücadele'nin Sonuna Türk Mizahında Siyasi Karikatürler |
---|---|
YAZAR | Asil Kaya | Fevzi Çakmak |
YAYINEVİ | İ.B.B. İZELMAN A.Ş. Yayınları |
SAYFA SAYISI | 204 |
BASKI | 1. Baskı |
DİL | Türkçe |